De oorsprong
Uw behoefte om te scheiden begint klein en onderhuids, maar laat zich op enig moment niet langer negeren. Irritatie vindt steeds vaker en sneller de weg naar buiten, tot actie en reactie uit komt bij een onvermijdelijke scheidingswens. Soms bij beide partners tegelijk, maar soms eerst bij één.
De scheidingsboodschap
De behoefte om te scheiden ontstaat niet overnacht, maar in de loop der tijd. Een veel voorkomende misvatting is, dat ‘de ander’ alle in de loop der tijd afgegeven signalen van onvrede wel heeft begrepen. En ‘dus’ de scheiding wel heeft moeten zien aankomen. Vaak is dat toch niet het geval. Hierdoor wordt de scheidingsboodschap toch regelmatig als donderslag bij heldere hemel ervaren. Met alle impact van dien.
De boodschapper verkeert vaak al in een andere fase dan de ontvanger. Door ‘voorkennis’ heeft deze een aanzienlijke voorsprong op emotioneel gebied, maar ook qua informatie. Het gevaar is, dat de boodschapper daardoor te snel inhoudelijk wenst door te pakken. Hierdoor wordt vaak aansluiting gemist, met het levensgrote risico dat de ontvanger ofwel door boosheid wantrouwen ontwikkelt, danwel door emotie volstrekt passief raakt. Met alle stagnatie van het proces van dien. Een ander risico is, dat de overrompelde ontvanger aanvankelijk overal in mee lijkt te gaan, maar later alle handvatten grijpt om juist alles ongedaan te maken. Met alle frustratie, schade en kosten voor het onderhandelingsproces van dien. Kortom: breng de boodschap zorgvuldig en gun tijd voor verwerking. Toon begrip voor de eerste emotie en benadruk gerust de wens om de gevolgen later in goed overleg te regelen. Desnoods kan een concreet moment worden besproken om er samen weer over te spreken.
De afweging
In de aanloop naar uw scheidingsboodschap is het belangrijk te bedenken op welke manier u zelf de scheiding wenst in te steken. Wij maken onderscheid op de volgende wijze.
a. Mediation. In opdracht van beide partijen begeleidt en informeert de mediator de partijen naar passende afspraken aangaande de gevolgen van de scheiding. Deze afspraken worden door uw mediator vastgelegd in een convenant en eventueel een ouderschapsplan. Onze mediators zijn ook advocaat en regelen dus ook meteen in hetzelfde traject uw scheiding bij de rechter. De rechter legt uw afspraken vast in de uitspraak.
Voordelen: geen zitting, samen 1 adviseur en dus minder kostbaar.
Nadelen: de mediator is meer gebonden en beperkt, doordat deze de belangen van beiden dient. Het is niet mogelijk één van beiden afzonderlijk te adviseren, nu dit tegen de belangen van de ander in kan gaan. Bij onoverkomelijke conflicten zal mediation vastlopen en dient ieder voorts een eigen advocaat in te schakelen. Bijkomend nadeel is dan, dat min of meer opnieuw moet worden gestart met ieder een eigen adviseur van een ander kantoor dan dat van de mediator (en de daarbij behorende kosten).
Zie hierna voor een meer gedetailleerde beschrijving van dit traject onder het kopje ‘Mediation’.
b. De overlegscheiding. Ook hier staat goed overleg centraal, maar wel via ieder een eigen adviseur. Het is op basis van de gedragsregels niet toegestaan om u beiden door afzonderlijke adviseurs van ons kantoor bij te laten staan.
Afspraken worden ook hier vastgelegd in een convenant en eventueel in een ouderschapsplan. De rechter bevestigt de gemaakte afspraken ook hier op uw beider verzoek in de uitspraak.
Voordelen: geen inhoudelijke procedure en zitting in geval van overeenstemming en dus een besparing van kosten. Bij het achterwege blijven van een akkoord hoeft er niet opnieuw te worden gestart via ieder een nieuwe belangenbehartiger, maar kan via dezelfde eigen advocaat worden geprocedeerd.
Nadeel: iedere partij wordt hier geconfronteerd met eigen kosten van rechtsbijstand, daar waar deze bij mediation kunnen worden gedeeld.
Zie hierna voor een meer gedetailleerde beschrijving van dit traject onder het kopje ‘Overleg scheiden’.
c. De proces-scheiding. Overleg en proberen te schikken zijn hier meestal een gepasseerd station. Een vechtscheiding dreigt. De advocaat zal hier vooral als taak hebben om de discussie zakelijk en efficiënt te houden. Ieder zal een eigen advocaat inschakelen en deze zullen aan de rechter de vraagstukken van partijen voorleggen. De advocaat is daarbij gebonden aan de belangen van de eigen cliënt. Dit traject is de meest kostbare van de drie, omdat de rechter zal verlangen dat alle stellingen en wensen worden onderbouwd met bewijsstukken.
Zie hierna voor een meer gedetailleerde beschrijving van dit traject onder het kopje ‘Proces-scheiden’.
Checklist
Hieronder volgen relevante afwegingen voor een passende keuze.
- Is normale communicatie nog mogelijk? Dat de toon van gesprekken is gewijzigd, is niet erg. Relevant is, dat men nog in staat is om naar elkaar te luisteren. De mediator kan daarbij helpen een passende frequentie voor het overleg te vinden. Besef, dat u het uiteindelijk zelf moet doen en dat de mediator daarin slechts een steunende rol heeft.
- Is het mogelijk om samen knopen door te hakken? Soms kunnen emoties een partij beperken in het handelen. Te weinig voortgang leidt tot irritatie, welke op enig moment tot staken van mediation kan leiden. Met alle onnodig gemaakte kosten van dien. Ieder een eigen adviseur geeft in die situatie ruimte voor goed onderling overleg, maar ook ruimte om op enig moment de route aan te passen en toch de rechter te benaderen. - Is er over en weer nog een gunfactor? Soms is er door rancune vooral de behoefte om de ander te raken. Dan is mediation een minder goede keuze.
- Is de kans van slagen voldoende? Bij niet slagende mediation zal de mediator afscheid moeten nemen van beide partijen en zal ieder via een eigen adviseur opnieuw aan de slag moeten (met alle extra kosten van dien). Indien de kans van slagen te klein wordt ingeschat, dan kan het wijs zijn direct via ieder een eigen adviseur het overleg te starten. Dan is er altijd alternatief als het mis gaat en zijn er geen uren verloren.
- Zijn er kinderen? Dan is er een extra groot belang bij afronden in goed overleg. Immers, de banden van uw huwelijk zijn weg te nemen, maar de banden van het ouderschap niet. De rechtspraak verlangt in dat kader van ouders, dat zij blijven communiceren met elkaar. Daarbij moeten eigen belangen wijken voor die van de kinderen. Een verzwaarde verantwoordelijkheid, die dient te worden meegewogen reeds vanaf de eerste stappen naar een scheiding.
De oplossing
Ons kantoor biedt als specialist de rechtzoekende alle vormen, soorten en maten van ondersteuning aan. Van mediation tot een inhoudelijke procedure op tegenspraak.
Bel gerust eens voor vrijblijvend overleg, als u wat ondersteuning kunt gebruiken bij het kiezen van de bij u passende wijze van scheiden. Wanneer u mediation overweegt, dan zal daarbij wel zeer terughoudend worden omgesprongen met werkelijk uitgebreide inhoudelijke informatie. Immers, bij mediation zullen zowel u als uw partner als cliënt van kantoor gelden en kan de kwestie niet reeds met één van beiden uitgebreid zijn besproken.
Mediation
De meeste mensen die gewild of ongewild in een scheiding belanden geven aan, dat ze niet in een vechtscheiding willen belanden en dat ze het liefst samen met de ander tot afspraken willen komen. De redenen die hiervoor meestal worden opgegeven zijn meestal één of meer van de volgende:
- gezamenlijke kinderen;
- de wens om een goede relatie met de ex-partner te behouden;
- kostenbesparing;
- tijdbesparing;
- het in eigen hand houden van de oplossing;
- meer ruimte voor creatieve oplossingen / maatwerk.
Maar waar te beginnen? Het voeren van een goed gesprek wordt bemoeilijkt door de soms hoogoplopende emoties en door ingesleten gedrag en gewoontes. U heeft allebei uw eigen manier om met lastige situaties -zoals een scheiding- om te gaan en u kunt elkaar daardoor soms lastig vinden. De één heeft soms meer kennis van zaken dan de ander. Het vertrouwen in de ander is soms zoek. En wat zijn uw rechten en plichten?
De advocaat-mediator is als het ware de verbindende schakel. Met de hulp van de advocaat-mediator werkt u tijdens een aantal gesprekken samen aan een algehele regeling van de gevolgen van de scheiding. De advocaat-scheidingsmediator begeleidt het proces van informatieverstrekking en onderhandeling en geeft over alle onderwerpen juridische informatie, zodat u een goed doordachte regeling kunt treffen. De advocaat-mediator is neutraal en onafhankelijk en zoekt met u naar een oplossing die voor u allebei acceptabel is.
Het slagingspercentage van de scheidingsmediations van ons team van advocaat-mediators is hoog. Belangrijk is om vooraf de wederzijdse wensen, ideeën en verwachtingen goed met elkaar af te stemmen. Ook is belangrijk, dat de advocaat-mediator het vertrouwen geniet van beide partijen en dat beide partijen zich binnen de setting van de mediation vrij genoeg voelen om zich open op te stellen. Niet alleen naar de ander, maar ook richting de mediator. Hoe opener partijen zijn, hoe beter de advocaat-mediator daarop in kan spelen qua informatie, advies en bijstand. Bestaat er tijdens het traject van scheidingsmediation behoefte aan het inwinnen van een second opinion, dan is daar zonder meer ruimte voor. U kunt daar in voorkomend geval gewoon open over zijn. Alle betrokkenen hebben er belang bij dat er bewust en overtuigd voor een bepaalde oplossing wordt gekozen. Alleen dan houden afspraken in de toekomst stand.
Als de kinderen het zouden willen (hoeft niet, kan/mag wel), dan is er voor hen de mogelijkheid om een kindgesprek te houden met de advocaat-mediator. Het voordeel van een kindgesprek is, dat deze zonder oordeel luistert naar de behoeften van de kinderen. Dit is voor de kinderen anders, dan een gesprek met bijvoorbeeld een opa, oma of vrienden. Die hebben nu eenmaal persoonlijk betrokkenheid bij de scheiding. De meeste kinderen ervaren het gesprek positief. Ze hebben het gevoel dat hun mening er toe doet en vinden het prettig dat er naar hen geluisterd wordt. Het kindgesprek is -net als de gesprekken met de ouders- vertrouwelijk. Uw kind bepaalt of en wat door de mediator van het gesprek wordt teruggekoppeld aan de ouders. Overigens zal in een dergelijk gesprek aan de kinderen nimmer worden gevraagd om te kiezen voor de ene of de andere ouder. Het kindgesprek gaat over hoe het was, hoe het nu is en wat hun kijk daarop is. Wat hebben zíj nodig om door een lastige periode heen te komen?
Aarzelt u over scheidingsmediation en wilt u meer over het proces van scheidingsmediation weten: bel gerust (vrijblijvend) met een van de advocaat-mediators van ons kantoor. Zij denken met u mee en zullen het ook aangeven wanneer een van de andere scheidingsvormen meer bij de door u beschreven situatie lijkt te passen. Contra-indicaties (kunnen) zijn wanneer aan van beide partijen absoluut geen mediation wenst of wanneer het conflict al zo hoog is opgelopen dat het niet meer mogelijk is om samen met elkaar in een ruimte om de tafel te gaan zoals bijvoorbeeld bij fysiek geweld of er op de meest korte termijn via de rechter een noodvoorziening nodig is zoals bijvoorbeeld beslag. Maar soms is er in scheidingsmediation meer mogelijk dan u op voorhand denkt.
Overleg scheiden
U kunt in een situatie belanden, waarbij onderlinge communicatie uiterst stroef verloopt, het luisteren naar elkaar een opgaaf is geworden en/of er op voorhand al duidelijke verschillen van mening zijn. De kans op een geslaagde mediation loopt dan al snel terug. Met alle risico voor de in een mediation gedane investeringen van dien.
Via het scheiden in overleg buiten mediation wordt daar een mouw aan gepast. Via ieder een eigen advocaat wordt een filter aangebracht tussen partijen, waardoor overleg toch tot de mogelijkheden behoort. Elke advocaat heeft de handen vrij voor de eigen cliënt, maar kan met alle kennis en ervaring toch de cliënt helpen het grote plaatje te blijven zien en vooral de impact van emotie en boosheid te beperken. Bijvoorbeeld door de kans van slagen goed af te zetten tegen de kosten van een procedure bij de rechter.
Bij gehele of gedeeltelijke overeenstemming aangaande de gevolgen van de scheiding kan ook hier de scheiding, het convenant en het ouderschapsplan via een al dan niet gezamenlijk verzoek aan de rechter worden voorgelegd, zodat deze bij beschikking de afspraken kan bekrachtigen. Ook hier kan daardoor zonder zitting worden afgerond. Het moment van scheiden is de datum dat de scheidingsuitspraak zal zijn ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand.
Proces-scheiden
Er kan een situatie ontstaan, waarin uw onderlinge verhouding zwaar beschadigd is. Een situatie waarin luisteren en gunnen definitief tot het verleden behoren. Zodanig, dat ook de filterfunctie van een eigen advocaat daar geen verandering meer in kan brengen. Ook kunnen financiële standpunten en belangen dermate uit elkaar liggen, dat een compromis niet te bereiken is. In dat geval is er geen andere weg meer, dan de rechter vragen de knopen voor partijen door te hakken.
In die gevallen zal relatief snel een verzoekschrift aan de rechter worden gezonden om onnodige kosten te voorkomen. Daarin zal de verzoekende partij zijn/haar visie weergeven. Dit dient zoveel als mogelijk onderbouwd te zijn met bewijs. Het is dus goed om in de aanloop naar uw scheiding, zoveel als mogelijk bewijsstukken voor uw stellingen te verzamelen. De rechter zal uw standpunt niet aannemen, wanneer uw ex-partner het standpunt niet erkent en er geen bewijs kan worden overgelegd.
Na het verzoekschrift zal de rechter de andere partij in de gelegenheid stellen om via een eigen verweerschrift te verweren tegen de stellingen en wensen van de verzoeker. Indien gewenst kan de verwerende partij daarbij ook eigen verzoeken inbrengen (de zogeheten ‘zelfstandige verzoeken’). Die dienen door de verweerder te worden onderbouwd met bewijsstukken. Bijvoorbeeld wensen voor een partneralimentatie of ten aanzien van de verdeling. In geval van eigen verzoeken zal nog een schriftelijk rondje volgen en mag nog schriftelijk op die zelfstandige verzoeken van de verwerende partij worden gereageerd.
Zodra alle beschreven processtukken van de partijen binnen zijn, zal de rechter een zittingsdatum bepalen. Tijdens die mondelinge behandeling dienen beide partijen aanwezig te zijn, bijgestaan door hun advocaat. Onze adviseurs zijn allen advocaat en zullen u dus ook tijdens de zitting begeleiden. Geen overdrachten en dus geen risico van informatieverlies. Overigens kenmerkt het familierecht zich door redelijk informele zittingen. Afhankelijk van de complexiteit van de zaak, zal de zitting worden gedaan door 1 of 3 rechter(s). Er is ook altijd een griffier bij de zitting aanwezig. Wanneer de onderwerpen ook minderjarige kinderen betreffen, dan kan ook de Raad voor de Kinderbescherming ter zitting aanwezig zijn. Dit ter ondersteuning van de rechter bij te nemen beslissingen.
Natuurlijk bereiden wij zo’n zitting vooraf met u voor, zodat u goed beslagen ten ijs komt.
Na de mondelinge behandeling doet de rechter uitspraak. Meestal een eindbesluit, soms een tussenbesluit. Die uitspraak krijgen wij meestal binnen een zestal weken na de mondelinge behandeling. Dat is overigens geen garantie. De inschrijving van de echtscheidingsuitspraak in de registers van de burgerlijke stand zal de werkelijke scheiding tot stand brengen. Wanneer partijen beiden verklaren dat zij niet in hoger beroep gaan, dan kan die inschrijving direct na de uitspraak plaatsvinden. Indien een partij niet meewerkt, dan kan de inschrijving met drie maanden worden gerekt.
Partijen komen om dit traject niet zelf tot afspraken. De rechter legt oplossingen op. Wanneer een partij de aangedragen oplossingen niet wil accepteren, dan kan deze in hoger beroep. Elke advocaat zal zijn cliënt daarbij adviseren aangaande de kansen en de kosten in hoger beroep.
